Afdrukken
Ankeiler: “Als dit plan doorgaat kom ik in de problemen.” Dat zegt 'natuurinclusieve' boer Jan Wieringa over het plan om 22 hectare uiterwaarde bij Kasteel Doorwerth om te vormen tot schraal grasland.

- “Als dit plan doorgaat kom ik in de problemen.” Dat zegt 'natuurinclusieve' boer Jan Wieringa over het plan om 22 hectare uiterwaarde bij Kasteel Doorwerth om te vormen tot schraal grasland. Ruim 1400 mensen hebben daar ook kritiek op en geven daarmee gehoor aan een oproep van biologische boerderij Veld en Beek.

Wat is er aan de hand? Zo’n tien jaar geleden bedacht de provincie Gelderland het plan om een groot deel van de uiterwaarden tussen Arnhem en Wageningen om te vormen tot natuur. Daarmee is het gebied onderdeel geworden van het Gelders Natuurnetwerk (GNN).

Maar de natuurinclusieve boer Jan Wieringa laat op een perceel in de uiterwaarden vijftig melkkoeien grazen op biologisch grasland. Wieringa pacht dat perceel van Geldersch Landschap & Kasteelen (GLK). “De vruchtbare vette klei is voor ons superbelangrijk”, stelt Wieringa. “Naast gras groeien er twintig kruiden en tien soorten bloemen. Sinds er eeuwen geleden boeren naast het kasteel gingen werken is dat altijd zo geweest. Vlak bij het kasteel werd de grond bemest en verder weg was er schraal grasland.”

Natuurinclusieve landbouw is een vorm van duurzame landbouw die uitgaat van een veerkrachtig voedsel- én ecosysteem. Zo heeft Wieringa de stelling dat de natuur geen last van hem mag hebben op 10 meter, 10 kilometer of 10.000 kilometer. Doordat hij zijn melkkoeien geen krachtvoer geeft, produceren zij slechts 5.000 liter melk op jaarbasis. Een reguliere koe produceert zo'n 10.000 liter per jaar.

'Geen melk van schraal gras'

Die historische situatie houdt Wieringa graag in stand. “De komst van meer natuur vinden wij hartstikke belangrijk, maar de maatschappij vraagt ook om meer natuurinclusieve boeren. Daarom is ons voorstel dat wij van de 22 hectare uiterwaarde 11 hectare blijven pachten als biologisch grasland. Op die manier kunnen mijn melkkoeien zuivel blijven produceren. Dat is in het belang van het bedrijf want tachtig procent van wat wij produceren is zuivel. Van schraal gras kan helaas geen enkele koe melk geven.”

Maar in de nieuwe plannen is geen ruimte voor een natuurinclusieve boerderij. En daar ligt volgens Wieringa het probleem. “Er wordt nu door deskundigen gezegd dat als ze dat toen hadden geweten, ze het anders hadden gedaan. In die zin kunnen we dat nu corrigeren omdat we beter weten.”

'Gebrek aan ruimte'

Wieringa heeft het idee dat hij klem zit in Doorwerth. “Er is hier in de buurt nauwelijks ruimte om natuurinclusief te boeren. Maar mijn 3400 vaste klanten zitten hier wel. Dan kan je meer krachtvoer geven want dan geven koeien vanzelf melk. Maar dat wil ik als natuurinclusieve boer niet, want dat krachtvoer komt van ver."

Zienswijze indienen

Om de uiterwaarde om te vormen van natuurinclusieve landbouwproductie naar natuur diende GLK een gewijzigd bestemmingplan in bij de gemeente. Boer Wieringa roept nu zo veel mogelijk mensen op voor 25 oktober hun zienswijze daarover in te dienen. "Tot nu toe gaat dat goed. Ik krijg veel steun van klanten, landbouworganisaties en collega ondernemers.”

‘Waken voor valse verwachtingen’

De Renkumse VVD en PvdA laten weten dat ze veel waarde hechten aan het voortbestaan van biologische boerderij Veld en Beek. Maar Paul Janssen van GemeenteBelangen geeft aan dat er moet worden gewaakt voor valse verwachtingen over de invloed van de gemeenteraad. “Wij kunnen misschien wel de bestemmingsplanwijziging afkeuren, maar grondeigenaar GLK kan daarna altijd nog beslissen om de kortlopende pacht op te zeggen. Dan zit Veld en Beek alsnog met een probleem.”

Eveline Vink van GroenLinks zou graag doorpakken met het uitkopen van reguliere boeren aan de randen van Natura 2000-gebied. “Dan kan daar wat ons betreft ruimte komen voor natuurinclusieve boeren, want net als de natuur zijn die voor ons van groot belang.”

Maar of een eventuele verplaatsing van de melkkoeien naar die gronden rendabel is voor boer Wieringa is nog maar de vraag. “Het is een groot verschil of je op zandgrond zit of juist op de vette klei van de uiterwaarde. Laat ons gewoon die 11 hectare biologisch grasland naast het kasteel behouden."

In een reactie laat GLK weten dat ze het gemaakte beleid en regelgeving van het Rijk en de provincie moeten volgen. “Daar hebben we ons aan te houden. Daarnaast zijn we altijd duidelijk geweest over de toekomstige plannen voor natuurontwikkeling op die percelen. Om die reden hebben we sinds 2015 alleen liberale pachtovereenkomsten afgesloten. Dat zijn kortlopende overeenkomsten waarbij een einddatum is afgesproken, zodat ook de pachter zich kan voorbereiden op de toekomst.”

Een uitgebreide reactie van GLK is hier te lezen.

Meer over

Deel dit artikel